Numizmaty a monety inwestycyjne
Dla osób niezaznajomionych z tematem odróżnienie numizmatów od monet inwestycyjnych może stanowić nie lada wyzwanie. W praktyce jednak, te grupy produktów tylko pozornie są do siebie podobne. Jak wyglądają? Czym się od siebie różnią? Kogo mogą zainteresować numizmaty, a kogo monety?
W numizmatyce wyróżnia się dwa główne rodzaje produktów: numizmaty oraz monety. Te ostatnie można podzielić na kilka kolejnych kategorii, jednak większość z nich posiada ten sam zestaw cech. Typowa moneta ma wybity nominał oraz znak emitenta i pełni funkcję legalnego środka płatniczego na określonym terytorium. Moneta inwestycyjna najczęściej również wykazuje te właściwości, ale jej głównym zastosowaniem jest nie płacenie, lecz przechowywanie wartości w złocie lub srebrze. Natomiast numizmaty stanowią już całkowicie odrębną grupę produktów. Jak się w tym wszystkim odnaleźć?
Monety inwestycyjne, czyli monety do inwestowania w złoto i srebro
Monety inwestycyjne, zwane inaczej monetami bulionowymi oraz monetami lokacyjnymi, posiadają cechy typowe dla klasycznych monet. Przede wszystkim mogą służyć do płacenia na danym terytorium (choć w ten sposób są rzadko wykorzystywane), a przy tym mają zwykle zadeklarowaną wartość nominalną. Odznaczają się również ograniczonym nakładem, czym różnią się choćby od monet kolekcjonerskich.
Monety bulionowe są wytwarzane głównie ze złota lub srebra, dlatego świetnie sprawdzają się jako sposób na bezpośrednie inwestowanie w metale szlachetne. Mimo że najczęściej posiadają standardowy nominał, to i tak wartość każdej z nich zależy głównie od ilości zawartego w niej kruszcu, a także jego bieżącej ceny rynkowej. Dlatego też, na monetach inwestycyjnych zamieszczane są takie informacje, jak waga monety oraz oznaczenie i próba metalu – wybijany jest jeszcze rok produkcji oraz oczywiście grafika.
Złote i srebrne monety inwestycyjne mają najczęściej masę 1/10, 1/4, 1/2 lub 1 uncji trojańskiej (1 oz to około 31,1 gramów). Przeważnie są wykonywane z metalu najwyższej próby (Au lub Ag 999,9), jednak niektóre cenione monety, takie jak choćby Amerykański Orzeł, produkuje się ze stopu, w którym mniejsza jest zawartość procentowa głównego kruszcu.
Co istotne, choć obok sztabek złota i srebra, monety bulionowe są najdogodniejszą formą inwestowania w dany kruszec, to jednak ważne jest, by wybierać ich najbardziej rozpoznawalne egzemplarze; takie dają bowiem pewność łatwego znalezienia kupca i uzyskania satysfakcjonującej ceny. Wspomniane kryteria spełniają takie monety bulionowe, jak południowoafrykański Krugerrand, Kangur Australijski, Liść Klonowy, czy też Wiedeńscy Filharmonicy.
Numizmaty – monety i medale dla kolekcjonerów
Numizmaty to monety wytwarzane ze złota, srebra, ale również stopów innych metali. W przeciwieństwie do monet bulionowych, na ich wartość kluczowy wpływ mają między innymi: rodzaj stempla, rok emisji, produkująca mennica, wielkość nakładu, walory estetyczne, czy też bieżące trendy numizmatyczne. O tym, jak skomplikowany jest rynek numizmatów, niech świadczy przykład XVII-wiecznej, niezwykle rzadkiej, monety 100 dukatów Zygmunta III Wazy.
Jeszcze w latach 90. XX wieku aukcja jednej z kilku zachowanych studukatówek zakończyła się niepowodzeniem przy cenie wywoławczej 100 000 USD, ale już w 2008 roku zapłacono za nią aż 1 380 000 USD. To jednak nie wszystko – 10 lat później tę samą monetę sprzedano za 2 160 000 USD! Faktem jest, że w latach 2008-2018 wyraźnie wzrosły również ceny złota, jednak przytoczone sumy wyraźnie pokazują, iż wycena numizmatów i zarabianie na nich jest znacznie trudniejsze, niż w przypadku monet bulionowych.
W co inwestować: w numizmaty czy monety bulionowe?
O ile kupowanie monet bulionowych jest inwestowaniem w kruszec, tak nabywanie numizmatów należy uznać przede wszystkim za inwestowanie w pasję. Te ostatnie pozwalają obcować z miniaturowymi dziełami sztuki, poznawać ważne wydarzenia historyczne, czy też zgłębiać historie kryjące się za poszczególnymi emisjami. Dają również niesamowitą satysfakcję, jaka wiąże się z uzupełnianiem kolekcji, a także z rozmowami z innymi miłośnikami numizmatyki.
Choć numizmaty są przedmiotem zainteresowania przede wszystkim kolekcjonerów, to jednak można je nabywać również w celach czysto inwestycyjnych. W obydwu przypadkach trzeba liczyć się niestety z wysokimi cenami okazów, tak więc nie jest to inwestycja dla każdego. Poza tym, by móc dokonywać opłacalnych transakcji numizmatycznych, trzeba mieć też rozległą wiedzę w temacie oraz na bieżąco śledzić rynek.
Monety inwestycyjne powinny natomiast zainteresować każdego, kto część swojego majątku chciałby przechowywać w złocie lub ewentualnie srebrze. Popularne srebrne monety bulionowe kosztują około 100 zł, dzięki czemu są dostępne dla szerokiego grona inwestorów. Warto jednak pamiętać, że za bezpieczną przystań dla kapitału uważane jest przede wszystkim złoto, dlatego inwestycja w ten kruszec przynosi dobre rezultaty w okresie zawirowań rynkowych, czy też kryzysów finansowych i gospodarczych.